ဗုဒၶဓမၼႏွင့္လူ႔အခြင့္အေရး ( ၁၂ ) ဗုဒၶ၏ တန္းတူအခြင့္အအေရးစံ သတ္မွတ္ခ်က္ ( ခ )

ဗုဒၶဓမၼအရ အရည္အခ်င္းဟူသည္ သဒၶါ သီလ သုတ စာဂ ပညာ ဟိရိ ၾသတၱပၸ ဟူေသာ သူေတာ္ေကာင္း တရားခုနစ္ပါးတုိ႔ပင္ျဖစ္၏။ ထုိတရား ခုနစ္ပါးကုိ ျမန္မာမႈျပဳပါက ၁။ ယုံၾကည္မႈခုိင္မာျခင္း၊ ၂။ ကုိယ္က်င့္တရားေကာင္းမြန္ျခင္း၊ ၃။ အၾကားအျမင္ဗဟုသုတ မ်ားျပားျခင္း၊ ၄။ စြန္႔လႊတ္အနစ္နာခံစိတ္ရွိျခင္း၊ ၅။ က်ိဴးေၾကာင္းဆင္ျခင္ႏုိင္သည့္ ဥာဏ္ပညာရွိျခင္း၊ ၆။ မေကာင္းမႈ ျပဳလုပ္ေျပာဆုိၾကံစည္ရမည္ကုိရွက္ျခင္းႏွင့္ ၇။ မေကာင္းမႈ ျပဳလုပ္ေျပာဆုိၾကံစည္ရမည္ကုိ ေၾကာက္လန္႔ျခင္းတုိ႔ပင္ျဖစ္၏။ ထုိတရား ခုနစ္ပါးသည္ တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု ခြဲျခား၍ ရေကာင္းေသာ တရားမဟုတ္ေခ်။ အျမဲယွဥ္တြဲဆက္စပ္လွ်က္ရွိေသာ တရားတုိ႔ျဖစ္၏။ စိတ္ဓါတ္ေရးရာအရ အထက္တန္းက် ျမင့္ျမတ္လွသည့္ သူေတာ္သူျမတ္တုိ႔သာ ထာဝစဥ္က်င့္သုံးႏုိင္ေသာ သေဘာတရားတုိ႔ျဖစ္ပါ၏။ လူသားမွန္သမွ်တုိ႔၏ ရင္တြင္းႏွလုံးသားထဲဝယ္ သံမိႈစြဲသကဲ့သုိ႔စြဲရမည္လည္းျဖစ္သလုိ ဦးေခါင္းတြင္လဲ ထာဝစဥ္ဆင္ျခင္ႏုိင္သည့္ ဥာဏ္ပညာျဖင့္ ပန္ဆင္ထားရမည့္ တရားမ်ားလည္းျဖစ္၏။ လူသားတုိင္း၏ ႏွလုံးသားႏွင့္ဦးေႏွာက္တုိ႔ဝယ္ ထုိတရားမ်ား ကိန္းဝပ္ေနပါက အဘယ္မည္ေသာ မေကာင္းမႈ ဒုစရုိက္ကုိ ေတြ႔ျမင္ႏုိင္ပါေတာ့မည္နည္း။ သာယာျငိမ့္ေျငာင္း ေပ်ာ္ေမြ႔ဖြယ္ အတိေကာင္းသည့္ေလာကၾကီးျဖစ္ေနမည္မွာ ေသခ်ာလွေတာ့၏။ ထုိ႔ျပင္ အဆုိပါ တရားခုနစ္ပါးသည္ လူသားအရင္းအျမစ္ စစ္စစ္လဲျဖစ္၏။ ယေန႔ကမၻာဝယ္ လူသားအရင္းအျမစ္ ျဖစ္ထြန္းျပန္႔ပြါးေရးအတြက္ မ်ိဴးဆက္သစ္မ်ားကုိေမြးထုတ္ေနၾကရာဝယ္ ဤတရားခုနစ္ပါးကုိသာ မ်ိဴးဆက္သစ္တုိ႔၏ ႏွလုံးသားႏွင့္ ဦးေႏွာက္ဝယ္ ထည့္သြင္းေပးႏုိင္ပါက အမွန္တကယ္အားကုိးေလာက္သည့္ လူသားအရင္းအျမစ္ျပည့္ဝေသာ အနာဂတ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္လာၾကမွာမလြဲပင္တည္း။ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဴးေဖာက္မႈဟူေသာ စကားလုံးသည္လည္း ဤကမၻာေျမမွ အျပီးအပုိင္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားမည္သာတည္း။ ထုိ႔ျပင္ ဤတရားခုနစ္ပါးသည္ နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္း နတ္ျပည္ေရာက္ေၾကာင္းႏွင့္သာသက္ဆုိင္၏။ လူမႈႏုိင္ငံေရး စစ္ေရးစသည္တုိ႔ႏွင့္ မဆုိင္ဟု အျမင္က်ဥ္းေျမာင္းစြာ ယူဆတတ္ၾကသည္လည္း ရွိပါ၏။ အမွန္စင္စစ္ ဤတရားခုနစ္ပါးကုိ ေသခ်ာစြာ ဆန္းစစ္ၾကည့္ပါက ေလာကလူမႈနယ္ပယ္အသီးသီး၌ အျပည့္အစုံအသုံးခ်ႏုိင္ေသာ စြမ္းရည္ျပည့္သေဘာတရားမ်ားျဖစ္ပါ၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ မိမိတုိ႔ႏုိင္ငံဝယ္ ဒီမုိကေရစီေခတ္သုိ႔သြားၾကေသာ ယေန႔လုိ အခ်ိန္အခါမ်ိဴးတြင္ ဤသူေတာ္ေကာင္းတရားခုနစ္ပါးသည္ မရွိမျဖစ္လုိအပ္ပါ၏။ မက်င့္မျဖစ္ က်င့္သင့္ၾကပါ၏။ မသိမျဖစ္ သိသင့္လွၾကပါ၏။ လူသားအခ်င္းခ်င္းေခါင္းပုံျဖတ္ ေသြးစုပ္ခ်ယ္လွယ္ကာ အျမတ္ၾကီးစားေနၾကေသာ မိမိတုိ႔ဗမာျပည္ဝယ္ ဤတရားမ်ား ဒီထက္မက ျပန္႔ပြါးသင့္လွပါ၏။ ဗုဒၶဘာသာတုိင္းျပည္ဟု ဂုဏ္ယူဝင့္ၾကြားျပီး ျမတ္ဗုဒၶ၏ ေလာကၾကီးပြါးေရး စီးပြါးေရး သေဘာတရားလမ္းစဥ္တုိ႔ကုိ ေသြဖည္ကာ လူသားမဆန္ေသာ Jungle Law အက်င့္မ်ားတုိးပြါးလာေနသည္မွာ အလြန္ဝမ္းနည္းဘြယ္ေကာင္းေသာ အခ်က္ၾကီးပင္ျဖစ္ေတာ့၏။ ထုိ႔ျပင္ ဤတရားခုနစ္ပါးသည္ ၾကီးပြါးေရးလမ္းညြန္လည္းျဖစ္၏။ စီးပြါးေရးလမ္းညြန္လည္းျဖစ္၏။ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းညြန္လည္းျဖစ္၏။ ျမင့္ျမတ္ေရးလမ္းညြန္လည္းျဖစ္ပါ၏။ သူေတာ္ေကာင္းက်င့္စဥ္လဲျဖစ္၏။ ေအာင္ျမင္ေရးလမ္းညြန္လဲျဖစ္၏။ လူသားအရင္းအျမစ္လဲျဖစ္၏။ အဆင့္ျမင့္လူသားအျဖစ္သုိ႔ေရာက္ေအာင္လဲ တင္ေပးႏုိင္စြမ္း၏။ သုိ႔ျဖစ္၍ ဗုဒၶဓမၼအရ အရည္အခ်င္းျပည့္လူသားဟူသည္ ဤတရားခုနစ္ပါး ျပည့္စုံသူပင္ျဖစ္ေတာ့၏။ ဤတရားခုနစ္ပါးကုိသာ ႏုိင္ငံသားအမ်ားစုက ပုိင္ဆုိင္ႏုိင္ေအာင္ ၾကိဴးစားၾကည့္စမ္းပါ။ ထုိႏုိင္ငံသည္ အမွန္ပင္တုိးတက္ ေအာင္ျမင္ ေအးခ်မ္းမည္မွာ ေျမၾကီးလက္ခတ္မလြဲပင္ျဖစ္ေၾကာင္း အာမခံပါ၏။ ယေန႔ၾကီးပြါးေအာင္ျမင္ေနၾကေသာ ကမၻာ့ႏုိင္ငံၾကီးမ်ားကုိ ၾကည့္လွ်င္ သူတုိ႔၏ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းမ်ား ဥပေဒမ်ား စည္းကမ္းမ်ားသည္ ဤတရားခုနစ္ပါးကုိ ( အျပည့္အစုံမဟုတ္ေသာ္လည္း ေယဘုယ်အားျဖင့္ )
 အေျခခံထားၾကသည္ကုိ ေတြ႔ျမင္ႏုိင္ပါ၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ျမတ္ဗုဒၶသည္ ဓမၼပဒ ျဗဟၼဏဝဂ္၌ ယႆ ကာေယန ဝါစာယ၊ မနသာ နတၳိ ဒုကၠဋံ။ သံဝုတံ တီဟိ ဌာေနဟိ၊ တမဟံ ျဗဴမိ ျဗဟၼဏံ။ ဟူ၍ ေဟာေတာ္မူပါ၏။ အဓိပၸါယ္မွာ ကုိယ္ႏႈတ္စိတ္ သုံးပါးလုံး၌ အျပစ္မျဖစ္ေအာင္ က်င့္သုံးေနထုိင္သူသည္ ျဗဟၼဏျဖစ္၏ ဟူ၍ျဖစ္ပါ၏။ မွန္၏။ ဤကဲ့သုိ႔ေသာ သူေတာ္ဥစၥာခုနစ္ပါးဟု ေျပာဆုိေနၾကသည့္ ၾကီးပြါးေရး လမ္းညြန္ခုနစ္ပါးကုိ အေျခခံကာ ေနထုိင္က်င့္သုံးပါက ျဗဟၼဏစစ္စစ္မ်ားျဖစ္လာၾကမည္သာတည္း။ သုိ႔ဆုိလွ်င္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဴးေဖာက္မႈျပႆနာသည္လည္း ဤကမၻာ ဤေလာကမွ ေပ်ာက္ကြယ္သြားေတာ့မည္သာတည္း။ သုိ႔ျဖစ္၍ ဗုဒၶ၏တန္းတူအခြင့္အေရးစံဟူသည္ ဤသူေတာ္ေကာင္းတရား ခုနစ္ပါးကုိ အေျခခံတည္ေဆာက္ထားျခင္းျဖစ္၏။ ဤတရား ခုနစ္ပါးကုိသာ ႏုိင္ငံသားတုိင္းက်င့္သုံးၾကလွ်င္ သုိ႔မဟုတ္ အုပ္ခ်ဴပ္သူအစုိးရကုိယ္တုိင္မွ အစျပဳ၍ လူအမ်ားစုၾကီးက က်င့္သုံးၾကလွ်င္ လူသားတုိင္းတန္းတူ ရည္တူရွိမႈ ဟူေသာအခြင့္အေရးသည္ အလုိလုိျဖည့္က်င့္ျပီးသား ျဖစ္ေနေပလိမ့္မည္။ တန္းတူရည္တူရွိမႈ ဟုဆုိေသာေၾကာင့္ ႏြားထီးငါးက်ပ္ ႏြားမငါးက်ပ္၊ ၾကက္သားလဲ တစ္မတ္၊ ဝက္သားလဲတစ္မတ္၊ ငွက္သားလဲ တစ္မတ္၊ ကန္စြန္းရြက္လဲတစ္မတ္၊ ဗူးသီးလဲ တစ္မတ္ ဟူေသာ တူညီမႈမ်ိဴးကုိဆုိလုိသည္ေတာ့မဟုတ္။ ဆုိလုိသည္မွာ ဤတရားခုနစ္ပါး သာလြန္သူသည္ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းစြာ အထက္တန္းကုိေရာက္ေပလိမ့္မည္။ သုိ႔ေသာ္ ဤအထက္တန္းေရာက္မႈသည္ တဖက္သားကုိ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ကာ အျမတ္ၾကီးစားေသာ လူစားမ်ိဴးေတာ့ မဟုတ္ေခ်။ ဤတရားခုနစ္ပါး အားနည္းသူသည္ နိမ့္က်ေနေပလိမ့္မည္။ သုိ႔ေသာ္ ဤနိမ့္က်မႈသည္ ဖိႏွိပ္ခံေသာအေနမ်ိဴးျဖင့္ နိမ့္က်မည္ေတာ့မဟုတ္ဘဲ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိျဖင့္ တည္ျငိမ္စြာ ေနထုိင္က်င့္သုံးႏုိင္မည္သာျဖစ္၏။ ဤသုိ႔ေသာ သူေတာ္ေကာင္းတရား ခုနစ္ပါး တန္းတူရည္တူက်င့္ႏုိင္မွာသာ ယေန႔ကမၻာ့လူသားမ်ား ေမွ်ာ္မွန္းခ်ီတက္ေနၾကေသာ တန္းတူရည္တူ အခြင့္အေရးပန္းခုိင္ၾကီးကုိ လူသားတုိင္းလွလွပပပန္ဆင္ႏုိင္ၾကေပမည္။